
Tarihte bugün: 15
Ağustos
Jimi Hendrix,
Woodstock Müzik ve Sanat Festivali'nin son gününde sahneden
indikten birkaç saat sonra bir radyo istasyonuna verdiği
röportajda şöyle demişti:
"Woodstock'ın barışçıllığını ve çok, çok, çok iyi müziğini
sevdim. İyi müzikten kastım hakiki müzik. Çok uzun zamandır
hasretle bu müziği bekleyen insanlar vardı. İnsanlar çamurda
yattılar, yağmurda ıslandılar, bir sürü şeye maruz kaldılar,
ama neticede galip geldiler...
"Bence başarılı bir festivaldi. İnsanlar sokak çetelerinden,
militan gruplardan, ABD Başkanı'nın palavralarından usandı.
Başka türlü bir şey, başka bir yön, başka bir istikamet
arıyorlar. Ve doğru kulvarda koştuklarını, doğru şarkıyı
söylediklerini biliyorlar. Fakat, nereden çıktı bu
insanlar?"
Woodstock programı
Woodstock'a katılan sanatçıların söyledikleri parçaların tam
listesi ve doğru kronolojik sıralaması şöyleydi:
15 ağustos, cuma
Richie Havens: (Saat 17.07) 1-Minstrel From Gault 2-High
Flyin' Bird 3-I Can't Make It Anymore 4-With A Little Help
5-Strawberry Fields For Ever 6-Hey Jude 7-I Had A Woman 8-Handsome
Johnny 9-Freedom
Country Joe McDonald: 1-I Find Myself Missing You 2-Rockin'
All Around The World 3-Flyin' High All Over The World 4-Seen
A Rocket 5-Fish Cheer / I-Feel-Like-I'm-Fixing-To-Die-Rag
Bert Sommer: 1-Jennifer 2-America
Tim Hardin: 1-Misty Roses 2-If I Were A Carpenter
Ravi Shankar: 1-Raga Puriya-Dhanashri / Gat In Sawarital
2-Tabla Solo In Jhaptal 3-Raga Manj Kmahaj / Alap Jor / Dhun
In Kaharwa Tal / Medium & Fast Gat In Teental
Melanie: 1-Beautiful People 2-Birthday Of The Sun
Arlo Guhtrie: 1-Coming Into Los Angeles 2-Walking Down The
Line 3-Amazing Grace
Joan Baez: 1-Joe Hill 2-Sweet Sir Galahad 3-Drug Store Truck
Driving Man 4-Swing Low Sweet Chariot 5-We Shall Overcome
16 ağustos, cumartesi
Sweetwater: 1-Motherless Child 2-Look Out 3-For Pete's Sake
4-Day Song 5-What's Wrong 6-Crystal Spider 7-Two Worlds 8-Why
Oh Why
John B. Sebastian: 1-How Have You Been 2-Rainbows All Over
Your Blues 3-I Had A Dream 4-Darlin' Be Home Soon 5-Younger
Generation
Santana: 1-Persuasion 2-Savor 3-Fried Neckbones 4-Soul
Sacrifice
Incredible String Band: 1-Catty Come 2-This Moment Is
Different 3-When You Find Out Who You Are
Canned Heat: 1-A Change Is Gonna Come / Leaving This Town 2-Woodstock
Boogie 3-Going Up The Country 4-Let's Work Together 5-Too
Many Drivers At The Wheel
Grateful Dead: 1-St. Stephen 2-Mama Tried 3-Dark Star / High
Time 4-Turn On Your Lovelight
Creedence Clearwater Revival: 1-Born On The Bayou 2-Green
River 3-Ninety-Nine And A Half (Won't Do) 4-Commotion 5-Bootleg
6-Bad Moon Rising 7-Proud Mary 8-I Put A Spell On You 9-Night
Time Is The Right Time 10-Keep On Choogin 11-Suzy Q
Janis Joplin: 1-Raise Your Hand 2-As Good As You've Been To
This World 3-To Love Somebody 4-Summertime 5-Try (Just A
Little Bit Harder) 6-Kosmic Blues 7-Can't Turn You Loose 8-Work
Me Lord 9-Piece Of My Heart 10-Ball and Chain
Sly & the Family Stone: 1-M'Lady 2-Sing A Simple Song 3-You
Can Make It If You Try 4-Stand! 5-Love City 6-Dance To The
Music 7-Music Lover 8-I Want To Take You Higher
The Who: 1-Heaven And Hell 2-I Can't Explain 3-It's A Boy
4-1921 5-Amazing Journey 6-Sparks 7-Eyesight To The Blind 8-Cristmas
9-Tommie Can You Hear Me 10-Acid Queen 11-Pinball Wizard 12-Abbie
Hoffmann Incident 13-Fiddle About 14-There's A Doctor I've
Found 15-Go To The Mirror Boy 16-Smash The Mirror 17-I'm
Free 18-Tommy's Holiday Camp 19-Naked Eye 20-Shakin' All
Over 21-My Generation 22-See Me Feel Me 23-We're Not Gonna
Take It 24-Summertime Blues
Jefferson Airplane: 1-The Other Side Of This Life 2-Plastic
Fantastic Lover 3-Volunteers 4-Saturday Afternoon / Won't
You Try 5-Eskimo Blue Day 6-Uncle Sam's Blues 7-Somebody To
Love 8-White Rabbit
17 ağustos, pazar
Joe Cocker: 1-Delta Lady [Penthouse review] 2-Some Things
Goin' On 3-Let's Go Get Stoned 4-I Shall Be Released 5-With
A Little Help From My Friends
Country Joe & Fish: 1-Barry's Caviar Dream 2-Not So Sweet
Martha Lorraine 3-Rock And Soul Music 4-Thing Called Love 5-Love
Machine 6-Fish Cheer 7-I Feel Like I'm Fixing To Die Rag
Leslie West/Moutain: 1-Blood Of The Sun 2-Stormy Monday 3-Theme
From An Imaginary Western 4-Long Red 5-For Yasgur's Farm 6-You
And Me 7-Waiting To Take You Away 8-Dreams Of Milk And Honey
9-Blind Man 10-Blue Suede Shoes 11-Southbound Train
Ten Years After: 1-Good Morning Little Schoolgirl 2-I Can't
Keep From Crying Sometimes 3-I May Be Wrong, But I Won't Be
Wrong Always 4-I'm Going Home
The Band: 1-Chest Fever 2-Don't Do It 3-Tears Of Rage 4-We
Can Talk About It Now 5-Long Black Veil 6-Don't Ya Tell
Henry 7-Ain't No More Cane on the Brazos 8-Wheels On Fire 9-Loving
You Is Sweeter Than Ever 10-The Weight
Johnny Winter: 1-Introduction 2-Hideaway 3-Messin' with the
kid 4-Johnny B. Goode 5-Come on my kitchen 6-Rollin' &
trumblin 7-Help me 8-Stranger 9-Jumping Jack flesh 10-Bony
Moronie
Blood Sweat & Tears: 1-More And More 2-I Love You Baby More
Than You Ever Know 3-Spinning Wheel 4-I Stand Accused 5-Something
Coming On
Crosby, Stills, Nash & Young: 1-Suite Judy Blue Eyes 2-Blackbird
3-Helplessly Hoping 4-Guinnevere 5-Marrakesh Express 6-4 +
20 7-Mr Soul 8-Wonderin' 9-You Don't Have To Cry 10-Pre-Road
Downs 11-Long Time Gone 12-Bluebird Revisited 13-Sea Of
Madness 14-Wooden Ships 15-Find The Cost Of Freedom 16-49
Bye-Byes
18 ağustos, pazartesi
Paul Butterfield Blues Band: 1-Everything's Gonna Be Alright
2-Driftin' 3-Born Under A Bad Sign 4-All My Love Comin'
Through To You 5-Love March
Sha-Na-Na: 1-Na Na Theme 2-Jakety Jak 3-Teen Angel 4-Jailhouse
Rock 5-Wipe Out 6-Who Wrote The Book Of Love 7-Duke Of Earl
8-At The Hop 9-Na Na Theme
Jimi Hendrix: 1-Message To Love 2-Getting My Heart Back
Together Again 3-Spanish Castle Magic 4-Red House 5-Master
Mind 6-Here Comes Your Lover Man 7-Foxy Lady 8-Beginning 9-Izabella
10-Gypsy Woman 11-Fire 12-Voodoo Child (Slight Return) /
Stepping Stone 13-Star Spangled Banner 14-Purple Haze 15-Woodstock
Improvisation / Villanova Junction 16-Hey Joe
Festival Jimi Hendrix'in 10.30'da sahneden inmesiyle sona
erdi.
Günün diğer önemli olayları
MÖ 30: Kraliçe Kleopatra intihar etti, Mısır Romalıların
eline geçti.
1461: Trabzon'u feth eden Fatih Sultan Mehmet, Trabzon-Rum
İmparatorluğu'na son verdi.
1769: Napolyon Bonaparte doğdu.
1826: Mehmet Reşit Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu
Atina'ya girdi.
1869: Akdeniz ve Kızıldeniz'i birbirine bağlayan, Avrupa ile
Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus arasındaki en kısa mesafe
olan Süveyş Kanalı açıldı.
1888: Birinci Dünya Savaşı'ndaki Arap isyanının lideri,
İngiliz asker ve yazar T. E. Lawrence doğdu.
1914: Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanus'u birbirine bağlayan
Panama Kanalı açıldı.
1935: Adolf Hitler, Alman-Yahudi evliliklerini yasakladı.
1947: Hindistan bağımsızlığını kazandı. Jawaharlal Nehru ilk
başbakan oldu.
1951: Nazım Hikmet Ran, Bakanlar Kurulu kararıyla Türk
vatandaşlığından çıkarıldı.
1960: Zürich ve Londra anlaşmaları uyarınca Kıbrıs
cumhuriyeti ilan edildi.
1971: Üretimine Türkiye'de şubat 1971'de başlanan 'Renault
12' marka otomobiller satışa sunuldu.
1975: New York'ta düzenlenen Dünya Atletizm Şampiyonası'nda
Türk atlet Rıza Maksut 3 bin metrede ikinci oldu.
1977: Tekel ürünlerine yüzde 160'a varan zamlar yapıldı.
1993: Felsefeci ve yazar Macit Gökberk yaşama gözlerini
yumdu.
1994: Ünlü terörist 'Çakal Carlos', Sudan'da yakalandı.
Carlos, daha sonra Paris'te mahkeme önüne çıkarıldı.
2004: Atatürk Ödülü sahibi, ilk Türk kadın opera sanatçısı
ve ressam Semiha Berksoy, 94 yaşında İstanbul'da vefat etti.
Tarihte bugün: 14
Ağustos
Alman film yönetmeni Wim
Wenders 1945 yılında hayata merhaba dedi.
Wim Wenders,
1945 yılında Düsseldorf'ta doğdu. 1960'ların sonunda Paris'te güzel
sanatlar okudu. Resimle uğraşırken sinemaya da ilgi duymaya ve
izlediği filmler hakkında yazılar notlar tutmaya başladı.
Aynı dönemde müzik zevkleri de gelişti. Özellikle rock'n roll
hayatında önemli bir yer edinmeye başladı. Müzikle görselliği bir
araya getirme arzusu ile film çekmeye yöneldi.
'Summer in the City', 'The Goalkeeper's Fear of the Penalty', 'The
Scarlet Letter', Alice in the Cities' gibi ilk dönem filmleriyle
özgün tarzını ortaya koydu.
Kent gezginliği tutkusuyla Lizbon'dan Texas'a dünyanın pek çok
çarpıcı kentini dolaştı. Şiirleri, düzyazıları yayımlandı. Çektiği
fotoğraflar Türkiye'de Goethe Enstitüsü dahil birçok yerde
sergilendi.
Volkswagen minibüs kullanan ve kendisi gibi sanat zevkleri çok
gelişmiş eşi Donata Wenders'den çalışmalarından büyük destek alan
Wim Wenders, aynı zamanda çizgi roman koleksiyoncusu ve Tom Sawyer
hayranı.
1968'lerin özgürlük, toplumsal eleştiri, yeni bir yaşam biçimi arama
ruhunun sinemadaki temsilcisi Wim Wenders, genç kuşak
yönetmenlerinin en önemlilerinden biridir.
'Paris Texas', 'Buena Vista Social Club', 'The Million Dollar Hotel',
'Land of Plenty', 'Don't Come Knocking' gibi filmleriyle de tanınan
Wenders'in sinemaya bakışı şu sözleriyle özetlenebilir: "Easy
Rider'ın politik bir film olmasının nedeni, yalnızca Peter Fonda ve
Dennis Hopper'ın uyuşturcu sattıklarını göstermesi, bir hiç yüzünden
hapse atılmaları, Jack Nicholson'ın bir bekçi tarafından ölderesiye
dövülmesi ya da bir şerifin nasıl davranabildiğini göstermesi
nedeniyle değildir. Güzel olduğu için politiktir; filmde bu ülkeden
çekilen fotoğraflar güzel ve sakin olduğu için, Dennis Hopper'ın
yalnızca oynamadığı aynı zamanda Los Angele ve New Orleans arasında
bir film yaptığının anlaşıldığı için politiktir."
Los Angeles'ta 1997'de yaptığı bir konuşmada ise şunları söylemişti:
"Bir film çektiğinizde her zaman birçok insanla uğraşırsınız.
Kameranızın önünde her zaman oyuncular olur. Anlatacağınız bir
hikaye vardır. Uymanız gereken bir program vardır. Kısıtlı bir
bütçeniz olur. Seyahat ettiğimde ve fotoğraf çektiğimde farklı bir
ritmim vardır. Aniden, ufuk, gökyüzü, binalar, ağaçlar ve çevredeki
her şey önem kazanır. Ah, evet, insanlar da, fakat onlar çevreleri
içinde buharlaşırlar. Fotoğraf adaleti yeniden kurar: Manzara artık
sadece hikayenin içinde geçtiği arkaplan değildir. Filmlerde,
manzaraların ve mekanların gittikçe artan bir şekilde oyun dışı
bırakıldıklarını hissediyorum. Televizyon üslubuna, odaklanmamış
arkaplanlara karşı yakın çekimlerin hakimiyetine kurban oldular."
Günün diğer önemli olayları
1893: Dünyada ilk kez Fransa'da otomobillere plaka takıldı.
1908: Türk Basın Birliği kuruldu.
1908: Dünyanın ilk uluslararası güzellik yarışması İngiltere'nin
Folkstone kentinde düzenlendi.
1934: Türkiye Selüloz ve Kağıt Fabrikaları Genel Müdürlüğü (SEKA)
kuruldu. Paşabahçe Cam Fabrikası'nın temeli atıldı.
1941: ABD Başkanı Franklin Roosevelt ve İngiltere Başbakanı Winston
Churchill, Atlantik Sözleşmesi'ni yayımladılar.
1945: Japonya'nın müttefiklere kayıtsız şartsız teslim olmasıyla
İkinci Dünya Savaşı sona erdi.
1947: İngiltere, Hindistan'a bağımsızlık verdi. Hindistan'daki
Müslüman Birliği Lideri Muhammed Ali Cinnah ve Kongre Partisi Lideri
Pandit Nehru'nun Hindistan'ın paylaşımına ilişkin İngiliz planını
kabul etmesinin ardından ülke ikiye ayrıldı ve bağımsız Pakistan
devleti kuruldu.
1953: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği hidrojen bombası
yaptığını ilan etti.
1956: Alman yazar
Bertolt Brecht hayata veda etti.
1959: NBA'in gelmiş geçmiş en iyi basketbolcularından Earvin 'Magic'
Johnson doğdu.
1974: İkinci Kıbrıs Barış Harekatı başladı.
1974: Edebiyat tarihçisi Nihat Sami Banarlı İstanbul'da yaşamını
yitirdi.
1979: Senaryosunu Yılmaz Güney'in cezaevinde yazdığı ve Zeki
Ökten'in yönettiği 'Sürü' adlı film Locarno Film Şenliği'nde dört
ödül aldı.
2000: Uğur Mumcu ve Ahmet Taner Kışlalı suikastlarının da aralarında
bulunduğu bazı siyasal cinayetlerin failleri olduğu belirtilen
kişilerin yargılanmasına Ankara İki Numaralı DGM'de başlandı. Dokuz
sanık hakkında idam istendi
Tarihte bugün: 13
Ağustos
Her filminin bir sahnesinde görünen Hitchcock, bunu
bir geleneğe dönüştürmüştü
Tüm Yaşam/Diğer Haberleri
Oscar ödüllü İngiliz yönetmen Alfred Hitchcock 1899 yılında doğdu.
Gerilim ve korku türünün en büyük ustası sayılan yönetmen Alfred
Hitchcock, 13 ağustos 1899'da İngiltere'de dünyaya geldi, 19 nisan
1980'de ABD'de hayata veda etti.
Mizahi tatlar kattığı gerilim filmleri olağanüstü ilgi görmüş,
Hitchcock adı ortalama izleyici için bir yıldızın adı kadar büyük
önem kazanmıştı.
Eğlendirmenin ötesinde bir amaç taşımadığını ısrarla belirtmesine
karşın, eleştirmenler filmlerinde derin felsefi boyutlar bulmuş, onu
sinema sanatının büyük ustaları arasına sokmuşlardı.
Genç sinemacıları da önemli ölçüde etkilemiş olan Hitchcock, 1979'da
ABD Sinema Enstitüsü'nün Yaşamboyu Başarı Ödülü'nü aldı, ertesi yıl
da Kraliçe II. Elizabeth kendisine 'Sir' unvanı verdi.
Babası kümes hayvanları ticaretiyle uğraşan Hitchcock, Londra'da, St.
Ignatius College adlı Cizvit okulunda okudu. Daha sonra Londra
Üniversitesi'nde mühendislik öğrenimi gördü.
1920'de, 'Famous Players Lasky' adlı ABD şirketinin Londra şubesinde
sessiz filmlerin ara yazı tasarımlarını hazırlayarak sinema
dünyasına girdi. İlk filmini 1925'te çekti.
Ertesi yıl yönettiği 'Kiracı' (The Lodger), daha sonra Hitchcock
adıyla özdeşleyecek olan gerilim türündeki ilk yapıtıydı. 'Şantaj' (Blackmail,
1929) ise ilk sesli İngiliz filmi oldu.
'39 Basamak' (The Thirtynine Steps, 1935) ve 'Bir Kadın Kayboldu'nun
(The Lady Vanishes, 1938) ardından Hollywood'a yerleşti. Oradaki ilk
filmi 'Rebecca' (1940) ile En İyi Film dalında Oscar kazandı.
Hitchcock, bundan sonraki 30 yıl boyunca ortalama her yıl bir film
yaptı. Bu dönemde, gerilim yaratmadaki teknik ustalığını çarpıcı
biçimde gözler önüne serdi.
Örneğin 'Aşktan da Üstün'de (Notorious, 1946), kalabalık bir salonun
yüksek tavanına yerleştirdiği kamera, bütün salonu gösterdikten
sonra görkemli bir inişe geçiyor, bu kamera hareketi ev sahibesinin
avucunda tuttuğu ve öyküdeki gerilimin en önemli öğelerinden biri
olan anahtarın yakın plana girmesine değin sürüyordu.
'Öklüm Kararı' (Rope, 1948) adlı ilk renkli filmiyse, Hitchcock'un
başka düzeyde giriştiği bir teknik gösteriydi. Bir apartman
dairesinde geçen ve bazılarının süresi 10 dakikaya varan toplam 11
çekimden oluşan film, çekimler arasındaki ustaca geçişlerle,
kesintisiz tek bir çekimden oluşuyor izlenimi veriyordu.
1950'lerde 'Trendeki Yabancı' (Strangers on a Train, 1951), 'Arka
Pencere' (Rear Window, 1954) ve 'Ölüm Krkusu' (Vertigo, 1958) gibi
filmlerde gerilim tekniklerini kusursuzlaştıran Hitchcock,
1960'larda yeni bir üsluba yöneldi.
'Sapık'ta (Psycho, 1960), başroldeki kadının sinema tarihinin en
ünlü cinayet sahnelerinden birinde bıçaklanarak öldürülmesi filmin
ilk üçte birlik bölümünde yer alıyor; 'Kuşlar'da (The Birds, 1963)
kuşları insanlara saldırmaya yönelten şeyin ne olduğu sorusu
yanıtsız kalıyor; 'Esrar Perdesi' (Torn Curtain, 1966) ve 'Topaz'da
ise (1969) bir yandan klasik casusluk öyküleri anlatılırken, bir
yandan da bu tür etkinliklerin yarardan çok zarar geçirdiği yolunda
güçlü karşı temalar işleniyordu.
'Cinnet' (Frenzy, 1972) ve 'Aile Oyunu' (Family Plot, 1976), Alfred
Hitchcock'un eski üslubuna başarılı bir dönüş yaptığı filmler oldu.
Hitchcock, 'Kiracı'dan başlayarak filmlerinde çok kısa sürelerle
göründü ve bunu bir Hitchcock geleneğine dönüştürdü. 1950 ve
60'larda, tümünü sunduğu ve bazı bölümlerini yönettiği birkaç
televizyon dizisi ününü daha da artırdı.
Yaşamını ve yapıtlarını konu alan çok sayıda kitabın en
önemlilerinden biri John Russell Taylor'ın 'Hitch: Alfred
Hitchcock'ın Yaşamı ve Dönemi' (Hitch: The Life and Times of Alfred
Hitchcock, 1978) adlı çalışmasıdır.
Fransız sinemacı François Truffaut da Hitchcock'la yaptığı bir dizi
söyleşiyi 'Hitchcock' (Le Cinema selon Hitchcock, 1966) başlığı
altında toplamıştı.
Günün diğer önemli olayları
1871: 1918-1919 Alman Devrimi'nin önderlerinden Karl Liebknecht
hayata merhaba dedi.
1910: Modern hemşireliğin kurucusu Florence Nightingale hayata veda
etti.
1922: Büyük Taarruz öncesinde, Fevzi Paşa ve karargahı cepheye
gitti. 14 ağustosta birliklerin cepheye kaydırılması başlandı.
1923: Mustafa Kemal, yeniden Büyük Millet Meclisi Başkanı seçildi.
1927: Küba lideri Fidel Castro doğdu.
1950: Darülbedayi'nin en eski oyuncularından, Ermeni asıllı tiyatro
sanatçısı ve kantocu Kınar (Dağ) hanım yaşamını yitirdi.
1951: Çankırı'da meydana gelen depremde 56 kişi öldü, 500'e yakın ev
yıkıldı.
1961: Doğu Almanya, Batı'ya kaçışları önlemek için Berlin sınırını
dikenli telle kapattı. 20 ağustosta, daha sonra 'Utanç Duvarı'
olarak bilinecek beton duvar örülmeye başlandı.
1964: Hükümet, Atina'nın Kıbrıs politikasını değiştirmem*si halinde,
Yunan uyruklu tüm Rumları sınırdışı etme kararı aldı.
1984: Yurtdışından Türkiye'ye dönüş yapan işçi çocuklarına uyum
dersleri verilmeye başlandı.
1986: Başbakan Turgut Özal, "12 Eylül olmasaydı iktidara gelemezdik"
dedi.
2003: Sinemanın karakter oyuncusu Kazım Kartal, 67 yaşında
İstanbul'da hayatını kaybetti.
Tarihte bugün: 12
Ağustos
Can Yücel sevenleri tarafından 'Can Baba' olarak
anılır
Tüm Yaşam/Diğer Haberleri
Şair ve çevirmen Can Yücel 1999 yılında İzmir'de yaşama veda etti.
Can Yücel, 1926 yılındada İstanbul'da hayata gözlerini açtı. Milli
Eğitim Bakanlığı da yapmış olan kültür adamı Hasan Ali Yücel'in
oğludur.
Ankara ve Cambridge üniversitelerinde Latince ve Yunanca okudu.
Çeşitli elçiliklerde çevirmenlik, Londra'da BBC'nin Türkçe bölümünde
spikerlik yaptı. Askerliğini Kore'de yaptı.
1958'de Türkiye'ye döndükten sonra bir süre turist rehberi olarak
çalıştı. Ardından bağımsız çevirmen ve şair olarak yaşamını
sürdürdü. 1956'da Güler Yücel ile evlendi. Bu evlilikten iki kızı
(Güzel ve Su) ve bir oğlu (Hasan) oldu.
Son yıllarında Datça'ya yerleşti ve her hafta 'Leman', her ay 'Öküz'
dergilerinde yazıları ve şiirleri yayımlandı.
ÖRNEKLERLE CAN YÜCEL
Can Yücel'in şiir ve çevirilerinden örnekler...
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e hakaretten yargılanan Yücel, 18
nisan seçimlerinde Özgürlük ve Demokrasi Partisi'nin İzmir birinci
sıra milletvekili adayı oldu.
12 ağustos 1999 gecesi İzmir'de ölen şair, vasiyeti üzerine çok
sevdiği günebakan çiçekleriyle uğurlanarak Datça'ya gömüldü.
Can Yücel, 1945-1965 yılları arasında 'Yenilikler', 'Beraber',
'Seçilmiş Hikayeler', 'Dost', 'Sosyal Adalet', 'Şiir Sanatı',
'Dönem', 'Ant', 'İmece' ve 'Papirüs' dergilerinde yazdı.
Daha sonraları 'Yeni Dergi', 'Birikim', 'Sanat Emeği', 'Yazko
Edebiyat' ve 'Yeni Düşün' dergilerinde yayımladığı şiir, yazı ve
çeviri şiirleri ile tanınan Yücel, 1965'ten sonra siyasi konularda
da ürün verdi.
12 mart 1971 döneminde Che Guevara ve Mao'dan çeviriler yaptığı
gerekçesiyle 15 yıl hapse mahkum oldu. 1974'te çıkarılan genel afla
çıktı.
Dışarı çıkışının ardından hapiste yazdığı 'Bir Siyasinin Şiirleri'
adlı kitabını yayımladı. 12 eylül 1980 sonrasında müstehcen olduğu
iddiasıyla 'Rengahenk' adlı kitabı toplatıldı.
1962'de İngiltere'deyken, 1709 yılından kalma, Latin harfleriyle taş
baskısı olarak basılmış bir Türkçe dilbilgisi kitabı bulması geniş
yankı uyandırdı.
Şiirlerinde argo ve müstehcen sözlere çok sık yer veren, bu nedenle
zaman zaman dikkatleri üzerine çekip koğuşturmaya uğrayan Yücel, ilk
şiirlerini 1950 yılında 'Yazma' adlı kitapta toplamıştı.
Can Yücel, taşlama ve toplumsal duyarlılığın ağır bastığı
şiirlerinde, yalın dili ve buluşları ile dikkati çekti. İlham
kaynakları ve şiirlerinin konuları; doğa, insanlar, olaylar,
kavramlar, heyecanlar, duyumlar ve duygulardı.
Şiirlerinin çoğunda sevdiği insanlar vardı ve kitaplarından birinin
adı ailecek anlamına gelen 'Maaile'ydi.
Onun için ailesi çok önemliydi. Bu insanlarla olan sevgi dolu yaşamı
şiirlerine yansımıştı. 'Küçük Kızım Su'ya', 'Güzel'e', 'Yeni Hasan'a
Yolluk', 'Hayatta Ben En çok Babamı Sevdim' bu sevgi şiirlerinden
bazılarıdır.
Can Yücel ayrıca Lorca, Shakespeare, Brecht gibi ünlü yazarların
oyunlarından çeviriler yaptı. Shakespeare çevirileri ('Hamlet',
'Fırtına', 'Bir Yaz Gecesi Rüyası') aslına tam olarak bağlı kalmasa
da son derece başarılıdır.
Shakespeare'in ünlü 'to be or not to be' sözünü 'bir ihtimal daha
var, o da ölmek mi dersin' şeklinde Türkçeleştirmişti.
1959'da ilk baskısı yayımlanan 'Her Boydan' adlı kitabında dünya
şairlerinin şiirlerini serbest ama çok başarılı bir biçimde Türkçeye
çevirmişti.
Günün diğer önemli olayları
1851: İlk düz dikiş makinesini 1850'de Boston'da imal eden Isaac
Singer buluşunun patentini aldı.
1877: Thomas Edison, 'Edisonphon' adını verdiği ilkel gramofonu
geliştirdi.
1881: 'On Emir' ve 'Samson ve Dalila' gibi büyük yapımlara imza atan
ABD'li sinemacı Cecil B. De Mille doğdu.
1908: Ford marka ilk otomobil üretildi.
1910: İstanbul'daki ilk tenis kortu Moda'da açıldı.
1930: Eski başbakanlardan Paris Büyükelçisi Ali Fethi (Okyar) Bey,
Serbest Cumhuriyet Fıkrası'nı kurdu.
1953: Sovyetler Birliği ilk hidrojen bombasını denedi.
1955: Çağdaş Alman edebiyatının önde gelen isimlerinden yazar Thomas
Mann hayata veda etti.
1960: İlk ABD haberleşme uydusu 'Echo One', Cape Canaveral'dan
fırlatıldı.
1964: Ünlü ajan 007 James Bond'un yaratıcısı, yazar Ian Fleming
yaşama gözlerini yumdu.
1982: ABD'li aktör Henry Fonda hayata gözlerini kapattı.
1990: TBMM'nin yaptığı gizli oturumda olası bir savaş durumunda
hükümete müdahale izni verildi.
1996: Başbakan Necmettin Erbakan'ın İran gezisi sırasında Türkiye
ile İran arasında yaklaşık 2 katrilyonluk doğalgaz anlaşması
imzalandı. Türkiye 23 yılda İran'dan 23 milyar dolarlık doğalgaz
ithal edecek.
1998: Devlet İstatistik Enstitüsü, 30 kasım 1997'de yapılan genel
nüfus sayımının sonuçlarını açıkladı: 62 milyon 870 bin 30.
1999: 'Yılkı Atı' romanının yazarı, şair, ressam ve gazeteci Abbas
Sayar yaşamını yitirdi.
2000: Rus Kursk denizaltısı, Barents Denizi'nde 112 mürettebatıyla
battı.
2000: Tiyatro ve sinema sanatçısı Güzin Özipek vefat etti.
Tarihte bugün: 11
Ağustos
Prof.Dr. Korfmann, Troya Antik Kenti'ni dünyaya
tanıtan kişi oldu
Tüm Yaşam/Diğer Haberleri
Troya Antik Kenti kazılarının 18 yıllık başkanı Prof.Dr. Manfred
Osman Korfmann, 2005 yılında Almanya'da vefat etti.
Prof.Dr. Manfred Osman Korfmann, 1942 yılında Almanya'nın Köln
kentinde doğdu. 1961'de Frankfurt, Main'de liseden mezun oldu.
1961-1970 arasında Main Üniversitesi ve Beyrut Amerikan
Üniversitesi'nde prehistorya, protohistorya, batı Roma arkeolojisi
ve eskiçağ tarihi alanlarında eğitim aldı.
Main Üniversitesi'nden doktorasını aldıktan sonra 1982 yılına kadar
İstanbul Alman Arkeoloji Enstitüsü'nde çalışmalar yaptı. 1980'de
doçent, 1982'de Tübingen Üniversitesi Prehistorya Bölümü'nde
profesör oldu.
Korfmann 1968 yılından Güney Afrika, Mozambik ve Swaziland'da
başladığı kazı çalışmalarına 1972'de itibaren Anadolu'da devam etti.
1975-78 yılları arasında Demircihöyük kazılarının başkanlığını, 1988
yılından itibaren de Troya Antik Kenti kazılarının başkanı oldu.
Troya Antik Kenti'nin Türkiye ve dünyaya tanıtılmasında en önemli
rolü üstlenen Prof.Dr. Manfred Osman Korfmann, 2005 yılının 11
ağustosunda Almanya'da hayata veda etti.
Ödülleri
1994: Max-Planck Araştırma Ödülü
1998: İstanbul, Türkiye'nin tarihi ve sanatsal kültür mirasına
ilişkin çalışmalarından dolayı hizmet madalyası
2001: İtalya, kültür eserlerinin kazanılmasına dair katkılarından
dolayı Rotondi Ödülü
2001: Berlin, Helga ve Edzard Reuter Vakfı Ödülü
2002: Gürcistan, Tiflis Devlet Üniversitesi Hizmet ödülü
2002: Almanya, Baden-Württemberg Hizmet Ödülü
2002: Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Özel Hizmet Ödülü
2002: Ankara, kazı çalışmalarından dolayı Kültür Varlıkları ve
Müzeler Genel Müdürlüğü Hizmet Ödülü
2002: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'nden fahri doktora unvanı
2003: Türkiye Rehberler Derneği, Troya Antik Kenti'nin ören bakımı
ve halkla ilişkiler alanındaki çalışmalarından dolayı hizmet ödülü
2005: Çanakkale kenti fahri hemşerisi unvanı
Günün diğer önemli olayları
1473: Fatih Sultan Mehmet'in komuta ettiği Osmanlı ordusu, Otlukbeli
Savaşı'nda Uzun Hasan komutasındaki orduyu yenerek Akkoyunlu
Beyliği'ne son verdi.
1480: Gedik Ahmet Paşa komutasındaki Osmanlı donanması İtalya'nın
Otranto Limanı'nı zaptetti.
1914: Birinci Dünya Savaşı'nda İngiliz donanmasından kaçarken
Çanakkale Boğazı'ndan geçerek Osmanlı devletine sığınan Alman
zırhlıları 'Goeben' ve 'Breslau'nun satın alındığı açıklandı.
1921: Türkiye'de 'Kökler' adıyla gösterilen televizyon dizisinin
öyküsünün de yazarı olan ABD'li romancı Alex Haley doğdu.
1923: İsmet İnönü, Lozan Anlaşması'nı imzaladığı kalemi İstanbul
Üniversitesi'ne armağan etti.
1929: Türk Yerli Malları Sergisi, Galatasaray Lisesi'nde açıldı.
1934: 'Alcatraz Kuşçusu' filmine konu olan, ABD'de San
Francisco'daki Alcatraz Adası Hapisanesi hizmete girdi.
1952: Ürdün'de, şizofreni nedeniyle tahtta kalması sakıncalı görülen
Kral Tallal'ın yerine oğlu Prens Hüseyin'i kral seçildi.
1960: Fransız sömürgesi Çad bağımsızlığını ilan etti.
1961: Yassıada duruşmaları, 9 ay 25 gün sonra sona erdi.
1961: İstanbul'da 92 yıldır hizmet veren tramvaylar kaldırıldı. Son
seferini yapan tramvaylar yolcuları ücretsiz taşıdı.
1963: Çatalhöyük'te MÖ 8,000'den kalan buluntulara rastlandı.
1980: Çin'de Mao dönemi resmen tarihe karıştı. Komünist Partisi, Mao
ile ilgili tüm resim, demeç ve afişleri yasakladı.
1995: Suudi Arabistan'da dört Türk vatandaşı kılıçla başı kesilerek
idam edildi. 14 ağustosta iki Türk vatandaşı daha aynı yöntemle idam
edildi. 17 ağustosta Başbakan Tansu Çiller, idamların durdurulması
için Prof.Dr. Nevzat Yalçıntaş'ı Suudi Arabistan'a özel elçi olarak
gönderdi. 20 ağustosta Suudi Hükümeti, Türkiye'nin girişimiyle
idamları durdurduğunu açıkladı.
1996: Kıbrıs'ta motosikletli Rumlar sınır delme eylemi yapmak
istedi. Eyleme Türkiye'den giden ülkücüler müdahale etti: 1 Rum
eylemci öldü.
1999: Binyılın son güneş tutulması gerçekleşti.
2000: Ankara DGM, Fethullah Gülen'in tutuklanmasına karar verdi.
2002: Almanya'nın Münih kentindeki 18'inci Avrupa Atletizm
Şampiyonası'nda bayanlar bin 500 metrede Süreyya Ayhan, altın
madalya kazanarak tarihe geçti.
2004: Başkent Ekspresi ile Adapazarı Ekspresi, Kocaeli'nin Tavşancıl
beldesinde çarpıştı: 4 kişi öldü.
Tarihte bugün: 10
Ağustos
İlk dizel motor prototipi 1893'te Almanya'da
Krupp fabrikalarında denendi.
1792: Fransa'da krallık kaldırıldı.
1876: Padişah V. Murat akli dengesini yitirdiği gerekçesiyle
tahttan müzikildi.
1898: Ressam Elif Naci, Gelibolu'da dünyaya geldi.
1914: İngiliz donanmasından kaçan Alman zırhlıları 'Goeben'
ve 'Breslau', Çanakkale'den geçerek Osmanlı devletine
sığındı. Bu zırhlılara 'Yavuz' ve 'Midilli' adları verildi.
1920: Türk milletinin idam hükmü anlamına gelen Sevr
Antlaşması İstanbul hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında
imzalandı.
1920: 'Yenigün' gazetesi Ankara'da yayımlanmaya başladı.
1950: Bulgaristan'ın asimilasyon politikası üzerine
Türkiye'ye göç başladı. 1951'e kadar 150 binden fazla Türk
göç etti.
1952: Harlem basketbol takımı gösteri maçları için
İstanbul'a geldi.
1954: Murat Güler, Manş Denizi'ni yüzerek geçen ilk Türk
yüzücü oldu.
1982: Ermeni asıllı Türk vatandaşı Artin Penik, ASALA'yı
protesto etmek için Taksim meydanında kendini yaktı.
1994: Türkiye'nin ilk uydusu Türksat 1B, Fransız
Guyanası'ndaki Kourou Üssü'nden fırlatıldı. Böylece Türkiye,
uzayda uydusu olan 18 ülke arasına girdi.
1997: Güney Afrika Cumhuriyeti, insan hakları ihlalleri ve
Kıbrıs sorununu gerekçe göstererek Türkiye'ye askeri
helikopter satışını durdurdu.
Tarihte bugün: 9
Ağustos
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal, Latin esasına dayanan
yeni Türk alfabesini 1928'de tanıttı.
1543: Osmanlı orduları Estergon Kalesi'ni feth etti.
1828: Rus yazar Lev Nikolayeviç Tolstoy doğdu.
1915: Anafartalar Grubu Komutanı Miralay Mustafa Kemal Paşa
komutasındaki ordu, Conkbayırı'nda İtilaf Devletleri ordularını
yenerek Birinci Anafartalar Zaferi'ni kazandı.
1915: Barbaros Hayrettin zırhlısı, Bolayır önlerinde E-11 düşman
denizaltısı tarafından batırıldı.
1934: İstanbul'da halkın deniz hamamları ve plajlar dışında denize
girmesi yasaklandı.
1936: Berlin Olimpiyatları'nda Yaşar Erkan 62 a şampiyon oldu.
1936: Jesse Owens, Berlin Olimpiyatları'nda dördüncü altın
madalyasını kazandı.
1945: ABD, ikinci atom bombasını Nagazaki'ye attı: 100 bin kişi
öldü.
1954: Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında, Balkan Paktı adı
verilen ittifak kuruldu.
1962: Alman asıllı İsviçreli yazar Hermann Hesse 1962 yılında yaşama
veda etti.
1970: Cumhuriyet tarihinin üçüncü devalüasyonu yapıldı: Dolar 9
liradan 15 liraya çıktı.
1976: Çin Halk Cumhuriyeti lideri Mao hayata veda etti.
1990: ABD Dışişleri Bakanı James Baker, Cumhurbaşkanı Turgut Özal
ile görüştü. Baker, Türkiye'deki ABD üslerini Irak'a karşı kullanma
izni istedi.
1992: 25'inci Olimpiyat Oyunları Barcelona'da başladı.
1993: Fatih Cumhuriyet Savcılığı, eski İSKİ (İstanbul Su ve
Kanalizasyon İşletmesi) Genel Müdürü Ergun Göknel hakkında
soruşturma başlattı.
1994: Ankara DGM Başsavcılığı, Sivas olaylarının tahrikçisi olduğu
gerekçesiyle Aziz Nesin'in idamla yargılanması gerektiğini öne
sürdü.
1994: Aydın Doğan, Hürriyet grubunu satın aldı.
2000: Prof. Alim Şerif Onaran İstanbul'da vefat etti.
Tarihte bugün: 8 Ağustos
İki Oscar ödüllü ABD'li oyuncu Dustin Hoffman 1937
yılında doğdu.
8 ağustos 1937'de doğan ABD'li aktör Dustin Hoffman, parasızlık
yüzünden Gene Hackman'ın evinde kalırken rol aldığı 'Mezun' (The
Graduate) ile ünlendi ve En İyi Erkek Oyuncu dalında Oscar adayı
oldu.
İki yıl sonra sokaklarda yaşayan bir dolandırıcıyı oynadığı 'Geceyarısı
Kovboyu' (Midnight Cowboy, 1969)' filmi ile ikinci kez Oscar
adaylığı kazandı ama ödülü John Wayne'e kaptırdı.
Bundan sonra 'Küçük Dev Adam'da (Little Big Man) bir Kızılderiliyi
ve Steve McQueen'le birlikte rol aldığı 'Kelebek'te (Papillon)
ömürboyu hapse çarptırılmış bir mahkumu gençliğini canlandırdı.
Ona üçüncü adaylığını kazandıracak 'Lenny'de bir komedyene,
'Başkanın Bütün Adamları'nda (All the President's Men) Watergate
skandalında önemli bir rol oynayan gazeteci Carl Bernstein'a hayat
verdi.
1976'da 'Maratoncu'da (Marathon Man) efsanevi oyuncu Sir Laurence
Olivier ile karşılıklı oynarken kendini metot oyunculuğuna
fazlasıyla kaptırınca Sir Laurence Olivier'den sıkı bir fırça yedi.
Daha yorgun ve bitkin görünebilmek için günlerce uyumadan sete
gelince Oliver'yi korkutup, "bu çocuğun nesi var, hasta mı" demesine
yol açtı. Gerçek ortaya çıkınca da, "zavallı çocuk neden sadece rol
yapmıyor" tepkisi ile karşılaştı.
1979 yılında rol aldığı 'Kramer Kramer'e Karşı'daki (Kramer vs.
Kramer) mükemmel oyunculuğuyla ilk Oscarı'nı kazandı.
Çekimler sırasında settekilere ecel terleri döktürmüş, doğaçlama
yapan Meryl Streep'in kafasına kristal kadeh fırlatmış, yönetmen
Robert Benton'a, "verdiğiniz hiçbir ödül bana Hoffman'la geçirdiğim
dört ayımı geri veremez" dedirtmişti.
İş bulamadığı için kadın kılığına girip bir pembe dizilerde rol alan
bir aktörü canlandırdığı 'Tootsie' ile büyük beğeni kazandı.
Warren Beatty ile çektiği ve Haluk Bilginer'in de küçük bir rol
aldığı 'Ishtar' iyi hasılat getiremedi ama o yıl çevirdiği 'Yağmur
Adam'daki (Rainman) otistik Raymond karakteri ona ikinci Oscar'ını
getirdi.
Daha sonra 'Zoraki Kahraman' (Hero), 'Kanca' (Hook), 'Dick Tracy',
'Küre' (Sphere), 'Jeanne D'Arc', 'Başkanın Adamları' (Wag the Dog),
'Kardeş Gibiydiler' (Sleepers) gibi filmlerde değişik rollerle
sevenlerinin karşısında çıktı.
Hofmann ilginçlikleri
Los Angeles'ta yayımlanan bir dergiye kendisini fotomontajla kadın
giysilieri içinde gösterdikleri için açtığı davadan 3 milyon dolar
kazandı.
'Baba' (The Godfather) Michael Corlene rolü önce ona önerilmişti.
Ama rolü Al Pacino kaptı.
Ailesi ona Dustin ismini, aktör Dustin Farnum'dan esinlenerek
vermiş.
Yakın arkadaşı Gene Hackman'la 1956'dan beri tanışıyorlar.
Günün diğer önemli olayları
1915: Mustafa Kemal, Anafartalar Grup Komutanlığı'na atandı.
1925: ABD'de, siyah düşmanı Klu Klux Klan'ın ilk kongresi yapıldı.
1928: İstanbul Taksim'deki Cumhuriyet Anıtı törenle açıldı. Açılışa
30 bini aşkın İstanbullu katıldı.
1949: Avrupa Konseyi ilk toplantısını Strasbourg'da yaptı. Türkiye,
Avrupa Konseyi'ne kabul edildi.
1963: ABD, İngiltere ve SSCB nükleer denemelerin durdurulması
konusunda yaptıkları antlaşmayı Kremlin'de imzaladılar.
1964: Kıbrıs'a düzenlenen harekat sırasında uçağı isabet alan pilot
yüzbaşı Cengiz, Rum kesimindeki hastanede şehit oldu.
1974: Tiyatro sanatçısı, oyun yazarı ve aktör Galip Arcan 80 yaşında
vefat etti.
1974: ABD Başkanı Richard M. Nixon, 'Watergate' skandalı nedeniyle
istifa etti. Nixon, istifa eden ilk ABD Başkanı oldu.
1981: Türkiye'nin ilk turizm havaalanı olan Dalaman Havaalanı
açıldı.
1985: Şair Abdülkadir Bulut 42 yaşında hayata veda etti.
1988: Asya'da İran-Irak ve Afrika'da Angola-Namibya savaşlarında
ateşkes sağlandı.
1992: Çorlu'da bir fabrikada metan gazı sıkışması nedeniyle patlama
oldu: 29 kişi öldü, 86 kişi yaralandı.
1998: Öykü yazarı Bekir Yıldız yaşamını yitirdi.
Tarihte bugün: 7
Ağustos
1960 Roma ve 1964 Tokyo olimpiyatlarında reklam
ayakla koşarak altın madalya kazanan Etiyopyalı atlet Abebe Bikila
1932'de doğdu.
7 ağustos 1932 ile 25 ekim 1973 arasında yaşayan Etiyopyalı atlet
Abebe Bikila, olimpiyat madalyası kazanan ilk siyah Afrikalı ve ilk
kez üstüste iki olimpiyat maratonu kazanan ilk atlet oldu.
Abebe, Etiyopya'nın başkenti Adis Ababa'nın 130 kilometre uzağındaki
Jato kasabasında Widnesh Menberu ve Ato Bikila Demssie'nin oğlu
olarak dünyaya geldi. Öğrencilikten artan zamanlarında çobanlık
yaparak büyüdü.
12 yaşındayken başarılı bir gena oyuncusu olarak dikkat çekti.
1952'de imparatorluk muhafızı olarak işe alındı, 1954'te, sonradan
kendisine dört çocuk verecek olan Yewibdar Giorghis ile evlendi.
İmparatorluk muhafızı olarak görev yaparken bir yandan da iyi bir
atlet olduğunu kanıtlayan Abebe, Melbourne Olimpiyatları'na
hazırlanan ulusal üniforma giymiş Etiyopyalı atletleri gördüğü gün
onlardan biri olmayı kafasına koydu.
1956'da ordu takımının seçmelerinde, o güne kadar geçilmez olarak
kabul edilen Wami Biratu'yu geçtiği gibi, 5 bin ve 10 bin metre
rekorlarını da kırdı ve 1960 Roma Olimpiyatları'na gitmeye hak
kazandı.
reklam ayakla kazandığı Roma maratonunu yeni dünya rekoruyla (2 saat
16 dakika 2 saniye) süsledi. Neden reklam ayakla koştuğu sorusuna şu
cevabı verdi: "Ülkemin her zaman kararlılık ve kahramanlıkla
kazandığını tüm dünyanın bilmesini istedim."
1964 Tokyo Olimpiyatları öncesinde ünü tüm dünyaya yayılmıştı.
Olimpiyatlara altı hafta kala apendektomi geçirmesi de onu
engelleyemedi. Buna rağmen yeni bir dünya rekoru kırarak kazandı
maratonu (2 saat 12 dakika 11 saniye).
Katıldığı üçüncü olimpiyat olan 1968 Meksiko Olimpiyatları'nda
15'inci kilometrede sağlık sorunları nedeniyle çekilmek zorunda
kaldı. Yarışı vatandaşı Mamo Wolde zaferle bitirdi.
Aynı yıl bir trafik kazası geçirdi ve belden aşağısı felç oldu. Ama
mücadeleci ruhu pes etmedi ve tekerlekli sandalye ile birçok yarışa
katıldı. 1970'te Norveç'te 25 kilometrelik kızak yarışında ülkesine
yine altın madalya götürdü.
Abebe Bikila hakkında bir kitap (The Triumph and The Tragedy) yazan
kızı Tsige Abebe, bir röportajında, hayatının son döneminde okçuluk
da öğrendiğini anlatır. Abebe Bikila Ödülleri verilmektedir.
1973'te beyin kanaması ile yaşama veda eden Abbe Bikila iki de
filmde görüldü. Kon Ichikawa'nın yönettiği ve daha çok bir belgesel
olan Tokyo Orimpikku (1965) ve bir John Schlesinger filmi olan 'Marathon
Man'.
Dustin Hoffman, Laurence Olivier, Roy Scheider gibi oyuncuların rol
aldığı 'Marathon Man', Abebe'nin olimpiyatı maratonu kazandığı bir
koşunun görüntüleriyle başlar. Dustin hoffman'ın evinde de Abebe'nin
fotoğrafları görülür.
Günün diğer önemli olayları
1648: Sultan İbrahim'in halli sonrasında, IV. Mehmet tahta
çıkarıldı.
1919: Erzurum Kongresi, Heyeti Temsiliye seçiminden sonra, Mustafa
Kemal Paşa'nın kısa konuşmasıyla son buldu: "Tarih bu kongremizi
şüphesiz ender ve büyük bir eser olarak kaydedecektir."
1924: Güneydoğu'da sınırda Nasturi ayaklanması baş gösterdi.
1941: Hint şair Rabindranath Tagore 80 yaşında vefat etti.
1944: 39 il merkezinde geceleri karartma başladı ve gece sokağa
çıkma yasağı getirildi. Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu'nda değişiklik
yapıldı. 16-60 yaş arasındaki erkeklerle 20-45 yaş arasındaki
kadınlara hizmet yükümlülüğü getirildi.
1945: Nüfus sayımı için evlere numara verilmesi kararlaştırıldı.
1946: Türkiye, Sovyetler Birliği'nin Boğazlar statüsünün
değiştirilmesine yönelik isteklerini reddetti.
1957: ABD'li komedyen Oliver Hardy yaşama veda etti.
1960: Küba tüm ABD mal varlığını kamulaştırdı.
1962: Besteci Neveser Kökteş 58 yaşında hayata veda etti.
1964: ABD Kongresi, Başkan Johnson'a Vietnam'a asker gönderme
yetkisi verdi ve Vietnamlıların Amerikan Savaşı dediği Vietnam
Savaşı başladı.
1964: Türk jet uçakları, Kıbrıs'a harekat düzenledi. Bu operasyon,
10 ağustosta şartlı olarak durduruldu. Kıbrıs'a çıkarma yapacağı
sanılan Türkiye, birliklerini geri çekti.
1989: Milli Piyango İdaresi, Kazı Kazan oyununu piyasaya çıkardı.
1990: Türkiye, Birleşmiş Milletler'in aldığı Irak'a zorunlu yaptırım
kararını ilk uygulayan ülkelerden oldu. Kerkük-Yumurtalık Petrol
Boru Hattı kapatıldı.
1993: Başbakan Tansu Çiller greve giden 400 bin işçiye karşı çıktı.
Çiller, "halkın parasını işçiye vermem" dedi.
1996: Anıtkabir'i ziyaret eden rektörler, cumhuriyetin temel
ilkelerine sadık kalacaklarını ve laiklik karşıtlarına saygı
duymayacaklarını açıkladı.
1998: Kenya ve Tanzanya'daki ABD elçiliklerine bomba atıldı: 224
kişi öldü.
1998: Tarihi eser kaçakçılığından 4.5 yıl hapse mahkum olan ve
Türkiye'den kaçan Ayşegül Tecimer için kırmızı bülten çıkarıldı.
Tecimer, 15 temmuz 2001'de Fas'ın Marakeş kentinde gözaltına alındı.
16 temmuzda tutuklandı, 5 eylülde serbest bırakıldı. Fas, 11 eylülde
Türkiye'nin iade başvurusunu reddetti.
Tarihte bugün: 6
Ağustos
Venedik Film Festivali'nin birincisi 1932
yılında gerçekleşti.
1571: Magosa'nın Osmanlı ordularına teslim edilmesiyle
Kıbrıs'ın fethi tamamlandı.
1881: erkeklik organıilini bulan İskoç bakteriyolog Alexander Fleming
doğdu.
1915: İngiliz, Avustralya ve Yeni Zelanda orduları
Anafartalar'da karaya çıktı.
1922: İsmet Paşa (İnönü), ordu komutanlarına gizli olarak
taarruza hazırlık emrini verdi. Mustafa Kemal Paşa da
Ankara'ya dönüşünde, taarruz planını Bakanlar Kurulu'na
açıkladı.
1924: Lozan Barış Antlaşması yürürlüğe girdi.
1938: 'Times' gazetesi, Atatürk ve Atatürk Türkiye'si özel
sayısı yayımladı.
1945:ABD, ilk atom bombasını Japonya'nın Hiroşima kentine
attı: 140 bin kişi öldü. Zamanla radyoaktivitenin yol açtığı
kanserler de dahil ölü sayısı 237 bini buldu.
1956: Turan Selçuk, İtalya'da düzenlenen yarışmada Altın
Palmiye Ödülü'nü kazandı. Bu, bir Türk sanatçının karikatür
alanında kazandığı ilk uluslararası ödül oldu.
1962: Jamaika, 307 yıl İngiliz egemenliğinde yaşadıktan
sonra bağımsızlığını kazandı.
1963: Dönemin Bayındırlık Bakanı İlyas Seçkin, "İstanbul'a
köprüden önce metro yapmak gerekir" dedi.
1971: Doların karaborsa fiyatı ilk kez resmi kurun altına
düştü.
1982: Tarihçi Feridun Fazıl Tülbentçi vefat etti.
1982: Siyaset adamı ve yazar Samet Ağaoğlu 73 yaşında
hayatını kaybetti.
1997: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanı Tuncay Artun
yaşamını yitirdi.
Tarihte bugün: 5
Ağustos
Mary P. Jacop 1914 yılında sütyenin
patentini aldı. İlk sütyen pembe bir kordelayla birbirine
bağlanmış bir çift mendilden oluşuyordu.
İç giyimde doğru beden ölçünüzü bilmek normal dış
giyiminizdeki beden ölçülerinizi bilmekten daha önemlidir.
Bedeninizele doğrudan temas eden bir giysinin de tam
üzerinize göre olması gerekir.
İç çamaşırlarının en komplike parçası olan sütyenler için
doğru ölçü daha da önemlidir. Ölçünüzü bir kere öğrendiğiniz
zaman sütyenleri denemeden de almanız mümkün olur.
mem* altı çizgisi ve mem* üstü ölçülerinizi bilirseniz
sütyenler için basit beden bulma yöntemini de öğrenmiş
olursunuz.
Elinize bir mezura alın ve aynanın önüne geçin. Doğru sütyen
ölçünüzü bulmak için regl olmadan birkaç gün öncesinde ölçü
almamanız tavsiye edilir. Çünkü bu dönemde vücutta su
tutulduğu için mem*ler normalden daha şiş ve gergmüzik.
Aslında sütyen ölçüsü iki değerden oluşur; beden ve kup
ölçüsü. Beden ölçüsü vücut büyüklüğü ile ilgiliyken kup,
mem* büyüklüğüyle ilgilidir.
Her kadının bir beden ve kup ölçüsü vardır, ama her sütyen
modelinde ayrı kuplar üretilmez. Çünkü genelde kadınların
mem* büyüklükleri vücularıyla orantılıdır.
g*ğüs çevrenizin ölçüsünü almak için mezurayı mem*lerinizin
altından g*ğüs kafesine çepeçevre dolayın. Mezuranın
g*ğüslerin altından ve sırtınızda düz, yatay bir çizgi
oluşturacak biçimde geçmesine özen gösterin.
Örnegin çevre ölçünüz 76 ise kullanmanız gereken sütyen 80
beden olmalıdır. Sütyen bedenleri 5 santimetrelik birimler
halinde arttığından, ana birimi geçen değerlerde bir üst
beden alınmalıdır.
mem* altı çevresi ve sütyen ölçüleri:
70 santimetre ve altı 70 beden
71-75 santimetre arası 75 beden
76-80 santimetre arası 80 beden
81-85 santimetre arası 85 beden
86-90 santimetre arası 90 beden
91-95 santimetre arası 95 beden
96-100 santimetre arası 100 beden
Mezuranızı yine sırttan öne doğru, ancak bu kez mem*
uçlarınızdan geçecek biçimde çevreleyin. Çıkacak olan değer,
birinci aşamada elde edilen degerden daha fazla olacaltır.
İki değer arasındaki bu fark kup ölçüsünü bulmamıza yarar.
mem* altıyla fark ve kup ölçüsü:
6.5 santimetreden küçükse A
6.5-13 santimetre arasıysa B
14-19.5 santimetre arasıysa C
19.5-26 santimetre arasıysa D
26 santimetreden büyükse DD
mem* altı çevrenizin 73 santimetre, mem* üstü çevrenizin ise
86 santimetre olduğunu varsayalım. İki ölçü arasındakı fark
11 santimetre olduğundan kup ölçünüz B olmalıdır.
Dolayısıyla sütyen ölçünüz 75B'dir.
Ancak tüm sütyenler kup bedenli üretilmez. B normal kup
ölçüsü olarak kabul edilir ve sütyenler genellikle B kup
olarak üretilir, çünkü kadınların büyük bir çoğunluğu B kup
ölçüsündedir. Sütyende kup belirtilmemişse B'dir.
Hangi vücut tipi hangi modeli seçmeli?
Kimi zaman yanlış sütyen seçimleri, istenmeyen görüntülerin
yanı sıra gün boyu kendinizi rahatsız hissetmenize ve bazı
sağlık sorunlarına neden olabilir. Bunları yaşamamak için
kaliteli ve doğru sütyen seçimi önemlidir.
Büyük mem*liler, geniş askılı, yan destekli, sırta binen
ağırlığı hafifleten ve hareket özgürlüğü sağlayan sütyenleri
tercih etmelidir. Özellikle balenli sütyenler toplayıcı
özelliklerinden dolayı kadınlar için çok uygundur.
Küçük mem*liler, süngerli ve alttan destekli modelleri
tercih etmelidir. Eğer 'maximiser' tarzı dolgulu sütyenler
kullanılırsa mem*ler olduğundan bir beden daha büyük
görünür.
Çocuksu ve düz hatlılar, gece elbiselerinin içine bustiyer
giyerek daha dolgun hatlı bir görünüme kavuşabilir.
Hamileler, sağlık ve rahatlıkları için pamuk ağırlıklı,
balensiz, orta kontrollü ve tam kontrollü sütyenler
giymelidir. Bebeğini emziren anne adaylarının ise kopçaları
önden açılan emzirme sütyenlerini tercih etmeleri gerekir.
Günün diğer önemli olayları
1400: Matbaanın mucidi Jean Gütenberg, Almanya'da yaşama
gözlerini açtı.
1850: 'Ayışığı', 'Kartopu', 'Cinnet' gibi öyküleriyle
tanınan Fransız yazar Guy de Maupassant doğdu.
1895: Alman sosyalist düşünür Friedrich Engels hayata veda
etti.
1906: 'Malta Şahini', 'Afrika Kraliçesi', 'Uygunsuzlar'
filmlerin ABD'li yönetmeni John Huston hayata merhaba dedi.
1912: Padişah Sultan Reşat, Meclis'i Mebusan'ı fesh etti ve
14 mayıs 1914'e kadar kadar Osmanlı Meclisi toplanamadı.
1914: İlk elektrikli trafik lambası, ABD'nin Cleveland
kentindeki Euclid Caddesi'nde kullanıldı.
1921: Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Büyük Millet Meclisi
tarafından Başkomutan seçildi.
1925: Mustafa Kemal, 29 ocak 1923'te evlendiği Latife
Hanım'dan (Uşaklıgil) ayrıldı.
1927: New York'ta Sacco ve Vanzettti'nin ölüm cezasına
çarptırılmalarına karşı gösteriler yapıldı. İtalyan asıllı
ABD'li anarşistler Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti
işlemedikleri soygun ve cinayet suçlarından 1921'de ölüme
mahkum edilmişti.
1930: Ay'da ilk yürüyen insan olan ABD'li astronot Neil
Armstrong doğdu.
1944: Yahudi mültecileri taşıyan 'Mefkure' motoru, İğneada
açıklarında bir denizaltı tarafından batırıldı: 372 kişi
öldü.
1962: ABD'li yıldız Marilyn Monroe, Hollywood'daki evinde
ölü bulundu. 36 yaşındaki Monroe'nun intihar ettiği
açıklandı.
1962: Güney Afrikalı siyahi lider Nelson Mandela tutuklandı.
1964: ABD Başkanı Lyndon Johnson, bir ABD destroyerine ateş
açıldığı iddiasıyla Kuzey Vietnam'ın bombalanması emri
verdi.
1969: NASA uzay aracı 'Mariner Seven' Mars'ın fotoğraflarını
çekti.
1970: Oyun yazarı, yönetmen ve gazeteci Sermet Çağan 44
yaşında yaşamını yitirdi.
1971: Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti'ni resmen tanıdı.
1980: Ali Özgentürk'ün yönettiği 'Hazal', Paris'te
düzenlenen Prades Film Festivali'nde En İyi Film ödülünü
aldı.
1984: İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu Richard Burton
hayatını kaybetti.
1998: Doğu Bloku'nun hayatta kalan son Stalinist
liderlerinden Bulgaristan'ın uzun yıllar diktatörü olan
Todor Jivkov, Sofya'da 96 yaşında öldü.
1998: Eski devlet ve sağlık bakanlarından Münif İslamoğlu
vefat etti.
Tarihte Bugün 4 Ağustos
Türkiye'de devalüasyon ABD doları baz alınarak yapılıyor
Tüm Yaşam/Diğer Haberleri
Uluslararası Para Fonu'nun baskısıyla 1958 yılında yüksek
devalüasyona gidildi. Dolar 2 lira 80 kuruştan, 9 liraya çıktı.
Devalüasyon, bir ülkenin milli para biriminin yabancı paralara karşı
değerinin müzikilmesidir.
Bu müzikim; sabit kur politikasında, çeşitli dönemlerde hükümetçe
iradi olarak yapılabileceği gibi, para değerinin arz ve talebe göre
belirlendiği para sistemlerinde dalgalanma sonucu otomatik olarak da
gerçekleşebilir.
Devalüasyona genellikle yurt içi enflasyon oranının, yabancı
ülkelerinkinden fazla olması sonucu gerek duyulur.
Eski Yunan ve Roma'da devalüasyon, paranın temsil ettiği maden
miktarının azaltılması yoluyla gerçekleştiriliyordu. Belli bir altın
ve gümüş miktarından basılan sikke miktarının çoğaltılması, para
değerinin düşürülmesi sonucunu doğurmaktaydı.
19'uncu yüzyılda ise kağıt para miktarının artırılması sonucu
meydana gelen enflasyon, iç fiyatların artışı ve banknotların altına
tahvil kabiliyetini yok ederek, para değerinin düşüşüne yol açtı.
Böylece milli para biriminin karşılığı kabul edilen altın miktarı
müzikildi ve kambiyo kurları da buna göre ayarlandı.
Günümüzde, madeni para ya da altın para sistemi olmadığından yerli
para biriminin değerinin düşülmesine, iç fiyatların yükselmesi
sonucu elde edilemeyen döviz gelirleri dolayısıyla girişiliyor.
İhracatı teşvik etmek için yerli para birimi değeri, belli bir
yabancı para esas alınmak suretiyle ayarlanıyor. Ancak bu tür bir
uygulamanın başarılı olabilmesi için, devalüasyon sonrası iç
fiyatların artışının önlenmesi, yabancı ülkelerin ithalat
kısıtlamalarına başvurmaması gerekiyor.
Türkiye'de 1946, 1958 ve 1970 yıllarında istikrar programları
çerçevesinde büyük devalüasyon yapıldı. 1977-1980 arası belirli
aralıklarla yapılan devalüasyonlar o tarihten bu yana günlük
ayarlamalara dönüştü.
Ne var ki kambiyo denetimi hala geçerli olduğundan günlük
ayarlamalar, para değerini piyasa şartlarına göre serbestçe
belirlenmesi anlamına gelmez. Türkiye'de devalüasyon, liranın dolar
karşısındaki değerine göre yapılır ve çapraz kurlar dolara göre
belirlenir.
Devalüasyon neden yapılır?
Öncelikle ifade etmek gerekir ki, ödemeler dengesi (dış ticaret
bilançosu) açıklarını kapatmak için mümkün kur politikalarından biri
olan devalüasyon, ekonomik olduğu kadar politik tartışmalara da alet
olur.
Bu nedenle devalüasyon neden yapıldığı da önemlidir. Devalüasyon
genel olarak dış ticareti açık veren bir ülkede idari düzenlemelerle
fazlaca değerlenmiş durumda tutulan kuru, denge kuru seviyesine
çıkarıp, dış ödemelerin dengeye getirilmesi, dolayısıyla döviz
rezervlerini artırmak, dış borçları ödeyebilecek duruma gelmek,
ekonomide döviz sağlama fonksiyonunu gören sektörlerin rekabet
gücünü takviye etmek amacıyla yapılır.
Diğer taraftan dış ödemeleri ve kuru, zaten değer kaybetmekte olan
bir ülkede sadece dış pazarlardaki rekabet gücünü artırmak için
paranın başka paralar karşısındaki değeri düşürülebilir (devalüe
edilir). Bu durumu sanayileşmiş bazı ülkelerde sık sık görmek
mümkündür.
Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde, devalüasyon bir sebep değil
sonuçtur. Bir başka deyişle ekonomik politikada muayyen tercihler
veya hatalar yapılır; kontrol edilmeyen bazı ekonomik değişkenlerin
seyri değişir (petrol fiyatları gibi) ve öyle bir noktaya gelinir
ki, ekonomide dış dengeyi kurmak için devalüasyon kaçınılmaz olur.
Türkiye'de devalüasyonlar
Türkiye'de yapılan ilk büyük devalüasyon 7 eylül 1946'da oldu. Türk
lirası yüzde 116 oranında devalüe edildi ve bir dolar 1 lira 30
kuruştan 2 lira 80 kuruşa çıktı.
İkinci büyük devalüasyon 4 ağustos 1958'de yapıldı. Bu tarihte 2
lira 80 kuruş olan dolar, 9 liraya yükseldi.
Yapılan devalüasyonlar, amaca yönelik yeterli tedbirlerle
pekiştirilmediği, ülke kaynaklarının rasyonel kullanılmaması nedeni
ile 1970'te yapılan yüzde 66'lık devalüasyon da sorunların çözümüne
yardımcı olamadı. Bir dolar 14 lira 85 kuruşa kadar yükseldi.
Devalüasyon, 1977'den itibaren Türkiye'deki hayatın ayrılmaz bir
parçası haline geldi. Yapılan devalüasyon sonucu bir dolar 19 lira
25 kuruş olarak tespit edildi. Dolar 1978'de 25 liraya, 1979'da ise
47 lira 10 kuruşa yükseldi.
24 ocak 1980 kararları sonrasında Türk lirası önemli bir kayba daha
uğradı ve bir dolar 70 liraya yükseldi. Bu tarihten sonra sabit kur
politikası bırakıldı ve liranın yabancı paralara karşı değeri her
gün hesaplanır hale geldi.
Bu tarihten sonra da Türk lirası dolar karşısında büyük oranda değer
kayıplarına uğradı, ama bunlar dalgalı kur politikasının birer
sonucuydu.
Günün diğer önemli olayları
1683: Dom Perignon şampanyayı üretti.
1791: Osmanlı-Avusturya devletleri arasında Ziştovi Barış Antlaşması
imzalandı.
1859: 1920 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Norveçli romancı, oyun yazarı
ve şair Knut Hamsun doğdu.
1870: Kızılhaç Derneği İngiltere'de kuruldu.
1875: Danimarkalı masal yazarı Hans Christien Andersen, Kopenhag'da
hayata veda etti.
1901: Caz tarihinin en büyük trompetçilerinden Louis Daniel
Armstrong hayata merhaba dedi.
1926: Çizer Alberto Uderzo'yla birlikte yarattığı 'Asterix'le
tanınan Fransız yazar Rene Goscinny hayata gözlerini açtı.
1940: Taksim Gazinosu açıldı. İstanbul Belediyesi'nin açtığı
gazinonun amacı halka ucuz eğlence sağlamaktı.
1959: İstanbul'da yumurta büyüklüğünde dolu yağdı. Yaralanmalar ve
maddi hasar meydana geldi.
1976: İspanya Kralı Juan Carlos siyasi tutukluların yüzde 90'ını
affetti.
1983: İtalya'da ilk kez bir sosyalist, Sosyalist Parti Genel
Sekreteri Bettino Craxi, başbakanlık görevine getirildi.
1986: Emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya, hakkındaki yolsuzluk
iddiaları nedeniyle mal varlığını açıkladı.
1986: Yargıtay, ameliyatla cinsiyet değiştiren Bülent Ersoy'un erkek
olduğuna karar verdi.
1987: Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü, Türkiye'nin İran'a
silah satan ülkeler arasında olduğunu ileri sürdü.
1988: Samsun ve Sinop sahillerine, zehirli oldukları bildirilen çok
sayıda varil vurdu.
1993: Ressam Sabri Berkel yaşamını yitirdi.
2005: Senarist Safa Önal, filme çekilmiş 395 senaryosuyla Guinness
Rekorlar Kitabı'na girdi.
Tarihte Bugün 2 Ağustos
Kartaca ordusu komutanı Hannibal, MÖ 216 yılındaki Cannae
Savaşı'nda büyük Roma ordusunu yendi.
Cannae Savaşı, Kartaca ile Roma arasında yapılan İkinci Pön
Savaşları'nın en önemli üç çatışmasından biridir. Savaş, MÖ 3
ağustos 216 tarihinde, güneydoğu İtalya'nın Cannae kasabası
yakınlarında gerçekleşti.
Savaş sonunda konsül Lucius Aemilius Paullus ve Gaius Terentius
Varro komutasındaki güçlü Roma ordusu, Hannibal komutasındaki
Kartaca ordusu tarafından imha edildi ve başta Capua olmak üzere
birkaç şehir devletinin Roma ile bağları koptu.
Daha önceki Trebia ve Trasimene yenilgilerinin acısını çıkartmak
isteyen Roma, Kartaca ordusunun Güney İtalya yönündeki ilerleyişini
Cannae'de karşılamak amacıyla harekete geçti.
Roma ve müttefiklerinin oluşturduğu yaklaşık 87 bin kişilik ordu,
sağ kanadını Adriyatik Denizi'ne dökülen Ofanto Irmağı'na dayayarak
düzen aldı. Roma ordusu, süvari birliklerini kanatlara alarak ve
ağır piyadelerini merkeze yığarak yerleşmişti.
Bu pozisyon, Hannibal'in kanat taktiğini uygulaması için büyük
fırsattı. Hannibal, zayıf piyade birliklerini merkeze, süvarilerini
kanatlara yerleştirdi. Roma'nın merkezden saldırısında merkez kısa
sürede çöktü, Roma ordusu hızla merkezde oluşan boşluğa yığıldı.
Trebbia ve Trasimene yenilgilerinin ardından Roma Senatosu Fabius
Maksimus'u, İtalya topraklarındaki Kartaca askeri varlığını sona
erdirmek üzere diktatör olarak atamıştı.
Fabius Maksimus, Roma ordusunda yeni düzenlemelere geçtiği gibi,
Roma'nın Hannibal karşısındaki konseptini de (askeri literatürde bir
karar merciinin, mücadelenin sürdürülüş biçimine ilişkin tüm düşünce
ve tasarılarını kapsayan bir kavram) tümden değiştirmişti.
Fabius Maksimus'un uyguladığı strateji, bugün Fabian Strateji olarak
bilinen ve tarihte pek çok olayda izlenen ya da izlenmeye çalışılan
bir stratejidir. Bu strateji, kabaca yıpratma ya da oyalama savaşı
olarak da bilinir.
Fabius Maksimus, sürekli olarak bir meydan savaşından kaçınmış,
vur-kaç taktikleriyle, erzak tedariki için hareket halindeki ikmal
birliklerine, yayılmış kuvvetlerine saldırarak Hannibal'i yıpratmaya
çalıştı.
Hannibal ordusundaki süvari birliklerini etkisiz hale getirebilmek
için dağlık bölgelerde harekatı tercih etti, Hannibal kuvvetlerine
sürekli saldırılar düzenledi.
Ne var ki yıpratma savaşı, uzun sürede sonuç alınabilecek bir
stratejidir ve bu yüzden de iki yanı keskin bir kılıçtır. Fabius
Maksimus'un bu tutumu, Roma'da kısa bir süre sonra sorgulanmaya,
eleştirilmeye başlandı.
Roma Senatosu ve halkı, onun izlediği stratejinin, İtalya kent ve
köylerinin Hannibal tarafından yağmalanmasını önleyemediğinden
yakınmaya başlamıştı.
Daha da kötüsü, Roma askeri gücünün Hannibal ordusunu İtalya
topraklarında yenilgiye uğratamamasının, Roma'nın müttefiklerinin
güvenini sarsacağını ve desteklerini çekerek Hannibal tarafına
geçecekleri endişesinin yaygınlaşmasıydı.
Sonuç olarak Roma Senatosu Fabius Maksimus'un görev süresi dolunca,
onu yeniden göreve getirmedi. MÖ 216 yılında Caius Terentius Varro
ve Lucius Aemilius Paullus Konsül seçildiler.
MÖ 216'nın baharında, Hannibal inisiyatifi tümüyle ele geçirmişti ve
Cannae dolaylarında çok miktarda erzağa el koymuştu. Hannibal'in bu
manevrası Roma Senatosu'nda genel bir hezeyana yol açtı.
Kriz katlanılmazlığı, sadece Kartaca ordusunun Roma topraklarından
bir bölümü istila etmesi değil, aynı zamanda bu bölgenin sağladığı
çok önemli kaynakların da Roma'nın elinden çıkmasından
kaynaklanmaktaydı. Roma, bu duruma seyirci kalamazdı. Roma ordusunun
Cannae'ye ilerleyerek Kartaca ordusuyla çatışmasına karar verildi.
Roma siyasi geleneklerine göre, savaş sırasında her iki konsül de
ordunun kendi sorumlulukları altındaki bölümlerine komuta
edeceklerdi ama savaşa kadar tüm orduya dönüşümlü olarak birinin
komuta etmesi gerekmekteydi.
Cannae yönündeki yürüyüş sırasında, bir Kartaca birliğinin Roma
ordusuna saldırısını, Varro'nun başarılı bir şekilde geri
püskürtmesi Roma ordusunda belirgin bir güven duygusu oluşturdu.
Varro'ya göre daha soğukkanlı ve ihtiyatlı bir komutan olan Paullus,
Varro'nun tersine Kartaca ordusuyla, Roma ordusunun sayı üstünlüğüne
karşın açık arazide çatışmanın tehlikeli olacağına inanmaktaydı.
Paullus'un bu düşüncesi, Kartaca ordusunun süvari unsurları yönünden
sayı ve hareketlilik yönünden avantajlarına dayanmaktaydı. Buna
karşın son başarının Roma üzerindeki etkisi yüzünden Paullus kaçak
bir tutuma girmedi, nehir kıyısında orduya kamp kurdurdu.
Roma'nın komutasına ertesi gün Varro'nun geçeceğini öğrenen
Hannibal, rakibinin kişiliğini biliyordu. Onun atılganlığından
yararlanmak için süvari birliklerinden bir müfrezeyi nehirle Roma
ordusu kampı arasına baskınlar düzenlemekle görevlendirdi.
Ertesi gün komutayı alan Varro, kampın su gereksiniminin tehdit
altında olmasını kabullenemedi ve orduyu Hannibal üzerine harekete
kaldırdı.
Roma ordusu, 70 bin Roma piyadesi ve 2 bin 400 Roma süvarisiyle
müttefiklerin göndermiş olduğu 4 bin süvari, 2 bin 600 hafif ve 7
bin 400 ağır piyade olmak üzere yaklaşık 86 binş 400 kişilik bir
kuvvetten oluşuyordu.
Kartaca ordusu ise 40 bin ağır piyade, 6 bin hafif piyade ve 8 bin
süvariden oluşmaktaydı. Ama Kartaca'ya savaşı kazandıran 37 filin
varlığı oldu.
Günün diğer önemli olayları
1071: Sanduk Bey komutasındaki Selçuklu orduları, Bizans İmparatoru
Roman Diyojen'in Malazgirt ve Ahlat'a gönderdiği kuvvetleri geri
çekilmeye zorladı ve daha sonra Karahas'taki savaşta Bizans
güçlerini dağıttı.
1492: Christopher Colombus, İspanya'dan üç gemiyle Hindistan'a
ulaşmak, yeni kıtalar keşfetmek amacıyla yola çıktı.
1924: Üzerlerinde Türkiye Cumhuriyeti yazısını taşıyan bronz 10
kuruşluk paralar tedavüle çıktı.
1924: 'Exodus', 'Topaz', 'Yedinci Mahkeme' gibi kitaplarıyla tanınan
ABD'li yazar Leon Uris doğdu.
1924: 'Karanlığın Yüreği', 'Lord Jim' gibi kitaplarıyla tanınan
Polonyalı yazar Joseph Conrad hayatını kaybetti.
1948: Türkiye Serbest Güreş Milli Takımı, Londra Olimpiyatları'nda
birinci oldu.
1949: Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Çin Halk Cumhuriyeti'nin
Birleşmiş Milletler'e girme isteğini reddetti.
1954: Fransız yazar Colette 81 yaşında vefat etti.
1955: Samuel Beckett'in oyunu 'Godot'yu Beklerken' ilk kez Londra'da
sahnelendi.
1957: Tiyatro ve sinema sanatçısı Talat Artemel 56 yaşında yaşamını
yitirdi.
1960: Aralarında Genelkurmay Başkanı Orgeneral Ragıp Gümüşpala'nın
da bulunduğu 235 general ve amiral, emekliye sevk edildi.
Genelkurmay başkanlığına Cevdet Sunay getirildi.
1977: Kıbrıs Rum yönetimi lideri Başpiskopos Makarios, kalp krizi
geçirerek öldü. Spiros Kipriyanu, geçici olarak Rum yönetimi
liderliğine getirildi.
1988: Sovyetler Birliği, planörüyle Kızıl Meydan'a inen Alman pilot
Mathias Rust'u serbest bıraktı.
1995: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin hazırlattığı 'Doğu
Raporu' açıklandı. Raporu, TOBB Başkanlık Danışmanı Prof.Dr. Doğu
Ergil hazırlamıştı.
2001: Lahey'deki Savaş Suçları Mahkemesi, Bosnalı Sırp General
Radislav Kristiç'i, Srebrenica'da insanlığa karşı suç ve savaş suçu
işlediği gerekçesiyle 46 yıl hapis cezasına çarptırdı.
2002: AB'ye uyum çerçevesinde kabul edilen yasayla, savaş ve yakın
savaş tehdidi dışında idam cezası kaldırıldı.
2004: Hocaların hocası diye bilinen Ordinaryüs Prof.Dr. Sulhi
Dönmezer 86 yaşında İstanbul'da hayata veda etti.
2005: Tiyatro sanatçısı Mete Sezer, karaciğer yetmezliği yüzünden
Ankara'da yaşama gözlerini yumdu.
Tarihte Bugün 2 Ağustos
Dünyanın ilk buz pateni pisti 1875'te Londra'da açıldı.
1492: İspanya'da, Musevilere dinlerini değiştirmeleri, aksi takdirde
ülkeden ayrılmaları için verilen süre sona erdi. İspanya
Musevilerinin çoğu, Kemal Reis'in kadırgalarıyla İstanbul'a geldi.
1865: Lewis Carroll'un yazdığı 'Alice Harikalar Diyarında' ilk kez
yayımlandı.
1914: Almanya, Rusya'ya savaş ilan etti.
1914: Osmanlı ile Almanya arasında işbirliği anlaşması imzalandı,
Osmanlı'da seferberlik ilan edildi.
1921: İtalyan tenor Enrico Caruso hayata veda etti.
1922: Telefonun mucidi Alexander Graham Bell yaşamını yitirdi.
1926: 'Lotus' adlı Fransız gemisi, Türk sularında 'Bozkurt' adlı
Türk gemisine çarparak batmasına yol açtı: 8 kişi öldü.
1930: Yönetmen, tiyatro ve sinema sanatçısı Ahmet Fehim 74 yaşında
vefat etti.
1932: 'Arabistanlı Lawrance' filmiyle üne kavuşan İrlandalı aktör
Peter O'Toole doğdu.
1937: İzmir'de bir petrol deposunda yangın çıktı: 17 işçi yanarak
öldü.
1939: Adalet Bakanlığı halk önünde idam yapılmayacağına dair bir
genelge yayımladı.
1944: Türkiye, İngiltere ve ABD'nin önerisi üzerine Almanya ile
siyasal ve ekonomik ilişkilerini kesti.
1945: İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupa'sına yön vermek için
Potsdam'da bir araya gelen ABD Başkanı Truman, İngiltere Başbakanı
Churchill ve SSCB Devlet Başkanı Stalin, görüşmelerini tamamladılar.
Almanya, konferansta ABD, İngiliz, Fransız ve Sovyet komutanlarınca
yönetilecek dört ayrı işgal bölgesine ayrıldı.
1959: Diyarbakır'da 'Sinan I' petrol kuyusu işletmeye açıldı.
1967: Anayasa Mahkemesi, Türkiye İşçi Partisi Milletvekili Çetin
Altan'ın dokunulmazlığını kaldırma kararını iptal etti.
1976: 'Metropolis' filminin yönetmeni Avusturyalı sinemacı Fritz
Lang hayata veda etti.
1987: Türkiye'de kan kanserli bir hastaya ilk kez kemik iliği nakli
yapıldı.
1990: Saddam Hüseyin önderliğindeki Irak, Kuveyt'i işgal etti.
Kuveyt Emiri Şeyh Cabir es-Sabah, Suudi Arabistan'a kaçtı.
1997: Cizre'de, bir düğünde bir korucunun el bombası patlayınca
diğer korucular sağa sola ateş ettiler: 9 ölü, 57 yaralı. Yetkililer
olayın kaza değil, kişisel öç amaçlı olduğunu açıkladı.
Tarihte bugün: 1 Ağustos
İş adamı Üzeyir Garih 2001'de İstanbul'da
öldürüldü.
1063: İlk Selçuklu devleti hükümdarı Tuğrul Bey öldü.
1521: Osmanlı orduları, Belgrad'ı kuşatma altına aldı.
1571: Lala Mustafa Paşa, Venedik Cumhuriyeti egemenliğindeki
Kıbrıs'ı ele geçirdi.
1744: Fransız biyolog Jean Baptiste Lamarck doğdu.
1819: 'Moby Dick'in yazarı Herman Melville hayata merhaba
dedi.
1840: İlk Türkçe gazete 'Ceride-i Havadis' yayımlanmaya
başlandı.
1931: New York'tan uçarak Yeşilköy'e inen Russel Boardman ve
John Polando adlı havacılar Yalova'da Mustafa Kemal Paşa
tarafından kabul edildi.
1933: İstanbul Darülfünunu'nun yerini üniversite aldı;
İstanbul Üniversitesi kuruldu.
1936: Berlin Olimpiyatları, Adolf Hitler'in de katıldığı
seremoniyle açıldı. ABD'li siyah atlet Jesse Owens,
oyunlarda tüm rekorları alt üst ederek dört altın madalya
kazandı.
1942: Almanlar, Stalingrad'dan Krasnodar'a uzanan
demiryolunu kapattı.
1958: Karikatürist Nehar Tüblek, Uluslararası Altın Hurma
Ödülü'nü kazandı.
1971: Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD)
kuruldu.
1978: ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisinde alınan kararla,
Türkiye'ye uygulanan silah ambargosu şartlı olarak
kaldırıldı.
1987: Ayetullah Humeyni'nin çağrısıyla ABD'yi protesto eden
İranlı hacılarla Arabistan polisi çatıştı: 402 kişi öldü.
1988: Trafikte ceza puanı uygulamasına başlandı.
2001: Azerbaycan, SSCB döneminde kullandığı Kril
alfabesinden Latin alfabesine geçti.
2002: ABD, bazı Güneydoğu Asya ülkeleriyle kapsamlı terörle
mücadele anlaşması imzaladı.
2005: Suudi Arabistan Kralı Fahd, uzun bir hastalık dönemi
ve 23 yıllık iktidarın ardından 84 yaşında öldü.